https://www.youtube.com/live/4h5bkaYFPSs?si=sA-mz6IEF4wTynnk
ΈΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΥΖΆΝΤΙΟ ΜΈΡΟΣ Δ
ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ Μέρος Δ΄
Μεγάλη δημοσιογραφική ἔρευνα για το Βυζάντιο
τοῦ Ἰωάνννη Σπ. Λαζαράκου – jlazarkosdim@yahoo.gr
Μέρος Τέταρτο (4ο)
Ποιοὶ ἦταν καὶ τὶ ἐπιδίωκαν οἱ ἐχθροὶ τῆς Αὐτοκρατορίας; Βησιγότθοι καὶ Ὀστρογότθοι
Ἡ Βυζαντινή Αὐτοκρατορία κληρονόμησε μεγάλους καὶ ἐπικίνδυνους έχθροὺς ἀπὸ τὴν Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, ὅπου καὶ προῆλθε. Οἱ Πέρσες για τὴ Βυζαντινή Αὐτοκρατορία ὑπῆρξαν ἕνας ἰδιαίτερα ἐπικίνδυνος ἀσιατικός ἐχθρός (ἐξ’ ἀνατολῶν).
Καὶ ἀπὸ Βορᾶ οἱ Οὖνοι, οἱ Σλάβοι καὶ οἱ Βούλγαροι. Καθώς ἐπὶσης καὶ οἱ Ἄραβες ἀπὸ τὸν Νότο. Μοιραῖοι γιὰ τὸ Βυζάντιο ὅμως ἐξωτερικοί ἐχθροὶ ἀποδείχθηκαν, ἱστορικά, οἱ Λατῖνοι, οἰ Φράγκοι καὶ γενικά οἱ συνεχιστές τῆς Δυτικῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας. Στὸ τέλος οἱ Ὀθωμανοί, οἱ ὁποῖοι στὶς 29 Μαΐου 1453, ἡμερα Τρίτη, κατέλαβαν τὴν Βασιλεύουσα καὶ τελείωσε ἡ πλέον τῶν 1.000 ἐτῶν ζωή τής Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας. «Ἐάλω ἡ Πόλις».
Βησιγότθοι
Οἱ Βησιγότθοι (γράφονται και Βησιγότθοι μὲ ι). Δηλαδή Γότθοι τῆς Δύσεως, κατ’ αντιδιαστολή πρὸς τοὺς Ὀστρογότθους (δηλαδή Ανατολικούς Γότθους). Ἀμφότερα αὐτὰ τὰ τμήματα προήρχοντο ὰπὸ τοῦ στελέχους τῶν Γότθων, οἱ ὁποῖοι μετά τῶν διαφόρων τευτονικῶν φύλων ἀποτελοῦσαν τὴν Γερμανική Φυλή. Ἀπό τοὺς Γότθους οἱ ἀρχικά ἐγκατεστημένοι ἀπὸ μὲν τῆς δυτικῆς ὄχθης τοῦ Βορυσθένους (σημερινοῦ Δνειπέρου) καὶ ἐκεῖ δυτικά ὀνομάστηκαν Βησιγότθοι, οἱ δὲ ἀπὸ τῆς ἀνατολικῆς καὶ ἐντεῦθεν ὄχθης τοῦ αὐτοῦ ποταμοῦ ἐκλήθησαν Ὀστρογότθοι. Ἠ ἐμφάνιση τῶν Βησιγότθων εὶς τὴν ἱστορία τῆς Εὐρώπης χρονολογεῖται ἀπὸ τὴν ἐποχή τοῦ αὐτοκράτορος τῆς Ρώμης Καρακάλλα, ὁ ὁποῖος συνεκρούσθη μὲ αὐτοὺς στὴν Τρανσυλβανίαν τὸ 213 μ.Χ.
Κατά τὸ 239 μ.Χ. οἱ Βησιγότθοι πέρασαν τὸν Δούναβιν ἐνοὶκησαν τις ρωμαϊκές λεγεῶνες, ἔφθασαν μέχρι τὰ τείχη τῆς Μαρκιανουπόλεως (σημερινή βουλγαρική Δέβνα) καὶ ἀφοῦ κατέστρεψαν τὴν ὅλη περιοχή, μέχρι σὲ μικρή ἀπόσταση απὸ τοῦ Εὐξύνου, ἀποσύρθηκαν καὶ πάλι πέρα τοῦ Δουνάβεως, ἔναντι καταβολῆς σημαντικῶν λίτρων. Μετά απὸ δέκα ἔτη (το 150 μ.Χ.) οἱ Βησιγότθοι ὑπὸ τοῦ ἡεγεμόνα τους Κνίβαν διαβήκαν καὶ πάλι τὸν Δούναβη, ἔφθασαν μέχρι τὴ Θράκη καταλαμβάνοντας τὴν Φιλιππούπολη καὶ συνέτριψαν τὶς ρωμαϊκές λεγεῶνες σὲ μάχη ὅπου έπεσαν ὁ Αυτοκράτωρ Δέκιος καὶ ὁ υἱός του. Ὁ Αὐτοκράτωρ Γάλλος ταπεινώθηκε ἀπὸ αὐτοὺς μέχρι σημείου καταβολῆς φόρου ὑπό τῆς Ρώμης.
Κατόπιν τοὺτου οἱ Βησιγότθοι διέσχισαν τὸν Εὔξυνον μὲ μικρά σκάφη, κατέλαβαν τὴν Κριμαία, ἐλεηλάτησαν τις ἀκτές τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ὥς καὶ τῆς Ἑλλάδος. Ἀπείλησαν καὶ αὐτή τὴν Ἰταλία (259 μ.Χ.).
Ὁ Αὐτοκράτωρ Κλαύδιοςὁ Β’ (268-270 μ.Χ.) ἔκανε ἐναντίον τῶν Βησιγότθων μερικές ἀσήμαντες νίκες, γι΄ αὐτό ὀνομάστηκε Γοτθικός, ὁ δὲ μετέπειτα Αὐρηλιανός (271 μ.Χ.) παρεχώρησε σὲ αὐτοὺς τὸ μέγιστο μέρος τῆς Δακίας, ἔναντι ὑποσχέσων περί συμμαχίας.
Τὸ 322 μ.Χ. οἱ Βησιγότθοι ἐπιχείρησαν καὶ πάλι νὰ ἐπιτεθοῦν κατά τῆς Αὐτοκρατορίας, ἀλλά ἀναχαιτήστηκαν ὑπὸ τοῦ Κωντσαντίνου τοῦ Μεγάλου. Περί τὸ τέλος τῆς 4ης ἑκατονταετηρίδος νέος χείμαρρος βαρβάρων, οἱ Οὗνοι, κάνοντας ἐπιδρομή, κατάλυσαν ὅλα τὰ γοτθικά κράτη καὶ τότε οἱ Βησιγότθοι ἐζήτησαν καὶ ἐπέτυχαν ἀπὸ τοὺς Ρωμαίους ἄσυλο στὴ δεξιά ὄχθη του Δουνάβεως ὡς φόρου ὑποτελεῖς (375 μ.Χ.).
Οἱ Λατῖνοι ἱστοριογράφοι ὑπολογίζουν εἰς 1.000.000 περίπου ἄτομα, Βησιγότθους, τοὺς ἐγκατασταθέντας στὸ ἔδαφος τῆς Αὐτοκρατορίας. Οἱ καταπιέσεις ὅμως των Ρωμαίων στρατηγῶν, ποὺ εἶχαν ἀναλάβει τὴν ἐπίβλεψη τῆς ἐγκαταστάσεως τῶν προσφύγων, συνετέλεσαν στὴν ἐξέγερση τῶν Βησιγότθων, τῶν ὁποὶων οἱ ὀρδές ὑπὸ τὸν ἡγεμόνα Φριτίγερνον ἐπέδραμαν κατά τῆς Θράκης καὶ βοηθούμενοι μάλιστα ἀπὸ μεγάλης μερίδας Ὀστρογότθων ἐπικράτησαν κατά τὴν περιώνυμον μάχη τῆς Ἀνδριανουπόλεως ὁπου έφονεύθηκε καὶ ὁ Αὐτοκράτωρ Οὐάλης (378 μ.Χ.), ὅπως ἔχουμε ἀναφέρει σε προηγούμενη ἀνάρτησή μας μας.
Ἐπειδή ὅμως αφ΄ ἑνός μὲν οἱ Βησιγότθοι ἦταν ἀσύντακτοι, ἀφ΄ ἐτέρου δὲ ὁ νέος αυτοκράτωρ Θοδόσιος ἀνέπτυξε ἀξιόλογο στρατηγική, οἱ ὀρδές ἀποσύρθηκαν καὶ πάλι πρὸς Βορρᾶν. Σημαντικό δὲ ἐν τούτοις μέρος αὐτῶν χρησιμοποιήθηκε ἀπὸ τὸν Θεοδόσιο ὡς «φεντεράτοις» (δηλαδή σύμμαχοι) καὶ πολλοί ἀπὸ αὐτούς ἐγκαταστάθηκαν στὴ Θράκη.
Ἐκείνη τὴν ἐποχή οἱ Βησιγότθοι προσῆλθαν ὁμαδικά στὸ Χριστιανισμό, κατηχηθέντες ἀπὸ τὸν αἰρετικό τοῦ ἀρειανισμοῦ ἐπίσκοπο Οὐλφίλα. Αὐτή ὅμως ἡ ἐγκατάστασή τους τοὺς κατέστησε περισσότερο ἐπικίνδυνους γιά τὴ Βυζαντινή Αὐτοκρατορία, πολύ δὲ περισσότερο ἔγιναν ἐπικίνδυνοι μὲ τὴν προσχώρησή τους στὸν ἀρειανισμό.
Ὅταν μετά τὸν θάνατο τοῦ Θεοδοσίου ἡ Αὐτοκρατορία διαιρέθηκε στά δύο (Δυτική καὶ Ἀνατολική) τὸ 395 μ.Χ. τό Ἀνατολικό Κράτος βρέθηκε σὲ αδυναμία ὑπὸ τόν ἀνήλικο Ἀρκάδιο, ἐνῶ ἀντιθέτως οἱ Βησιγότθοι έξέλεξαν βασιλιᾶ τους τὸν πολύ Ἀλάριχον, καί ζητοῦσαν εὐκαιρίες νέων ἐπιδρομῶν διότι εἶχαν μειωθεῖ οἱ ἀποδοχές τους.
Ἑλληνικές πόλεις ὑπέστησαν ἐπιδρομές ἀπὸ τῆς Παννονίας μέχρι τὴν Σπάρτη (396 μ.Χ.). Ὀ Ἀλάριχος ἀναχαιτήστηκε ὑπό τοῦ Στηλίχωνος καὶ προῆλθε σὲ συνθικολόγηση ἔναντι τῆς ἀναγνωρίσεώς του ὡς στρατηγοῦ τοῦ Ἱλλυρικοῦ.
Μετά ἀπὸ αὐτά ὁ Ἀλάριχος καὶ μὲ τοὺς Βησιγότθους βάδισε κατά τῆς Ἰταλίας (400 μ.Χ.), έκστράτευσε ὅμως καὶ πάλι ἐναντίον του ὁ Στυλίχων, τὸν ἐνίκησε στὴν Πολλεντίαν (402 μ.Χ.) καὶ τὸν ἐξανάγκασε νὰ ἀποσυρθεῖ στὴν Παννανίαν. Μετά ἀπὸ λίγο οἱ Βησιγότθοι πληροφορήθηκαν τὸν θάνατο τοῦ Στυλίχωνα, εἰσέβαλαν ἐκ νέου στὴν Ἰταλία (406 μ.Χ.) καὶ πολιόρκησαν τρεῖς φορές τὴν Ρώμη, τὴν ὁποίαν ἐντέλει ἐλεηλάτησαν (410 μ.Χ.), καὶ ξεχύθηκαν σὰν χείμαρος στὴν Ἰταλία.
Ἀφοῦ πέθανε ὁ Ἀλάριχος τὸν διαδέχθηκε ὁ κουνιάδος του Ἀταοῦλφος, ποὺ θεώρησε ὅτι οἱ Βησιγότθοι ἦταν άκόμη πάρα πολὺ βάρβαροι καὶ δὲν μποροῦσαν νὰ ἀντικαταστήσουν τὴν κυριαρχία τῆς Ρώμης μὲ τὴ δική τους. Υίοθέτησε, θὰ λέγαμε, τὴν πολιτική τῆς ἐδραιώσεως τοῦ Ρωμαίκοῦ Κράτους, τοῦ σχεδόν καταστραφέντος ὑπὸ τοῦ προκατόχου του, ὑπὸ τὸν ὅρο ὅμως ἐξασφαλίσεως ἐντὸς τῶν πλαισίων τής Δυτικῆς Αὐτοκρατορίας προνομιακῆς θέσεως γιὰ τοὺς Βησιγότθους. Ἐπακολούθησε συνθήκη (412 μ.Χ.), μὲ τὴν ὁποὶαν οἱ Βησιγότθοι ἀποσύρθηκαν ἀπὸ τὴν Ἰταλία καὶ ἐγκαταστάθηκαν στὴν μεσημβρινήν Γαλατία μεταξύ Λίγηρος καὶ Πυρηναίων ὠς ὑπήκοοι τοῦ Ὁνωρίου, τοῦ ὁποίου τὴν ἀδελφή Πλακιδία παντρεύτηκε ὁ Ἀταοῦλφος δύο χρόνια ἀργότερα, ἵδρυσαν τὸ «βασίλειον τῆς Τολώσης» ἤ κράτος τῶν Βησιγότθων, τὸ ὃποῖο δὲν ἄργησε νὰ περιλάβει ὁλόκληρη τὴν Ἰβηρία (Ἰσπανική Χερσόνησο) μέχρι τὴ δυτική ὄχθη τοῦ Ροδανοῦ. Ἀπὸ ἐκείνη τὴν ἐποχή ἀρχίζει ἡ νἐα περίοδος τῆς ἱστορία τῶν Βησιγότθων διαρκείας τριῶν περίπου αἰώνων, μέχρι τῆς κατακτήσεως τῆς Ἰσπανίας ἀπὸ τοὺς Ἄραβες. Κυριώτεροι κατά τὸ διάστημα αὐτό σταθμοί θεωροῦνται: ἡ συμμετοχή τῶν Βησιγότθων στὴ μάχη τῶν Καταλωνικῶν Πεδίων, ὅπου συνετρίβησαν οἱ ὑπὸ τὸν Ἀττίλα Οὔνοι (451 μ.Χ.), ὁ μεταξύ τῶν Βησιγότθων ἐμφύλιος θρησκευτικός πόλεμος μέ τὴ συντριβή τῶν αἰρετικῶν παρά τὸ Πουατιέ (507 μ.Χ.) καὶ ἀπό έκείνη τὴν ἐποχή τῆς παρακμῆς τοῦ κράτους τους. Τὴν παρακμή αὐτή δὲν κατάφερε νὰ ἀναχαιτήσει οὔτε ὁ Θεοδώριχος, βασιλεύς τῶν Ὀστρογότθων, ποὺ εἶχαν ἐν τῶ μεταξύ ἐγκατασταθεῖ στὴν Ἰταλία. Ἀξιολογώτεροι μεταξύ τῶν τελευταίων Βησιγότθων ἡγεμόνων ἦταν ὁ Ἀμαλάριχος (511-531 μ.Χ.), ὁ Λεοβίγιλδος (562-586 μ.Χ.), ὁ Βιτίζα, ὁ Βάμβα, ὁ Ροδέριχος (μέχρι του 712 μ.Χ.). Ἀπὸ ἐκείνη τὴν ἐποχή ὀξύνονται εἰς τὸ ἔπακρον οἱ ἐμφύλιοι τῶν Βησιγότθων ἀνταγωνισμοί, τὸ δὲ περίεργο εἶναι ὅτι ὁ καθολικός Βησιγότθος Ὄππας, ἀρχιεπίσκοπος τοῦ Τολέδου καὶ τῆς Σεβίλλης, ἐκάλεσε τοὺς Μουσουλμάνους στήν Ἰσπανία ὄχι γιὰ νὰ παραδώσει τὸ κράτος τῶν Βησιγότθων στοὺς ὀπαδούς τοῦ Κορανίου, ἀλλὰ γιὰ νὰ ἐπιτύχει τὴν ἄνοδο στὸν θρόνο τοῦ Ἔβα, ἀντί τοῦ Ροβερίκου, παραμένοντας στὴν ἱστορία ὡς «τελευταίου βασιλιᾶ τῶν Γότθων». Τούτο τὸν στρατό κατατρόπωσαν οἱ Ἄραβες τὸν Ἰούλιο τοῦ 711 μ.Χ. στὶς ὄχθες τοῦ Γουανταλέτε, καὶ ἐγκαταστάθηκαν ὁριστικά στὴν Ἰσπανία. Ἀπὸ τότε οἱ Βησιγότθοι ἔπαψαν νὰ ἂποτελοῦν ἐθνική ἐνότητα. (Πηγή 1).
Τὶ ἐπιδίωκαν οἱ ἐχθροὶ τῆς Αὐτοκρατορίας;
Ὅπως φαίνεται στὸν παραπάνω χάρτη ποὺ δείχνει τὰ ὅρια τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας ἐπὶ Ἰουστινιανοῦ Α’ (527-565 μ.Χ.), τὸ Βυζάντιο ἔλεγχε τοὺς κυριότερους τότε δρόμους, στεριᾶς καὶ θάλασσας ποὺ ἔνωναν τὶς τρεῖς Ἠπείρους Εὐρώπη, Ἀσία καὶ Ἀφρική. Δηλαδή τὸν τὸτε γνωστό κόσμο. Θὰ μπορούσαμε νὰ ποῦμε ὅτι τότε ἦταν τὸ Κέντρο τοῦ Κόσμου. Ὅλα αὐτά τὰ μοναδικά πλεονεκτήματα τῆς Αὐτοκρατορίας τὰ ποθοῦσαν ὅλοι οἰ ἐχθροὶ τοῦ Βυζαντίου, μικροὶ καὶ μεγάλοι, δυτικοί, ἀνατολικοί καὶ νότιοι. Σήμερα θὰ λέγαμε ὅτι, ἡ Αὐτοκρατορία κατεῖχε τὴ σπουδαιότερη τότε γεωπολιτική θέση στὸν κόσμο. Ἱστορικά, λοιπὸν, ἔχει ἀπὸλυτα δικαιωθεῖ ὁ Μέγας καὶ Ἅγιος Κωνσταντῖνος γιὰ τὴν ἀπόφασή του νὰ μεταφέρει τὴν Ἔδρα του, τὴν Πρωτεύουσα τῆς τότε Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας, στὸ Βυζάντιο ἐγκαταλείποντας τὴν Ἀρχαία Ρώμη καὶ κτίζοντας τὴν Κωνσταντινούπολη (324-330 μ.Χ.).
Οἱ σύγχρονοι Διεθνολόγοι καὶ γεωπολιτικοὶ ἀναλυτές ἔχουν ἀποδείξει πὼς τὰ τότε γεωγραφικά ὅρια τῆς Βυζαντινῆς Αύτοκρατορίας καὶ σήμερα ἀποτελοῦν κρίσιμα γεωπολιτικά σημεῖα γιὰ τὴν Παγκόσμια ἐπικυριαρχία. Τὰ τελευταῖα μάλιστα 40-50 χρόνια στὰ γεωπολιτικά καὶ γεωστρατηγικά καὶ γεωοικονομικά πλεονεκτήματα προστέθηκε καὶ ἠ πλούσια ὕπαρξη ὑδρογονανθράκων στὴν περιοχή.
Κοινή θέση, σχεδόν, ἀποτελεῖ τῶν γεωπολιτικῶν ἀναλυτῶν πὼς ὅποιος ἐλέγχει τὴν Τεκτονική ἤ Λιθοσφαιρική Πλάκα τῆς Εὐρασίας (No 9 στὴν εἰκόνα) ἐλέγχει τὸν Πλανήτη ὅλο. Ὁ γνωστός καὶ μεγάλος Διεθνολόγος, Πωλονοεβραῖος - Ἀμερικανός Zbigniew Brzezinski συμφωνεῖ ὅτι γιὰ νὰ ἐλέγξει κάποιο Κράτος-Δύναμη τὸν Κόσμο πρέπει νὰ ἐλέγξει τὴν Εὐρασία. Ἀλλά γιὰ τὸν ἔλεγχο τῆς Εὐρασίας πρέπει να προηγηθεῖ ὁ ἔλεγχος τῶν Βαλκανίων καὶ τῆς Μέσης Ἀνατολῆς.
Οἱ τότε ἡγέτες τοῦ Βυζαντίου, ποὺ σύμφωνα μὲ τὴν ἐννοιολόγηση τοῦ ὅρου «Ρωμιοσύνη» σημαίνει καὶ «Ἑλληνισμός» ἦταν ἄξια ἀναστήματα τῶν άξιωμάτων τους καὶ ἄν ὄχι ὅλοι ἦταν οἱ περισσότεροι, σὲ ἀντίθεση μὲ τοὺς σημερινούς λιλιπούτιους, ἀνύπαρκτους, ὀσφιοκάμπτες καὶ ἐντολοδόχους.
Ποιὸς μπορεὶ νὰ ἰσχυριστεῖ ὅτι ἡ σημερινή Ἑλλάδα δέν ἀποτελεί περίπτωση φθίνοντος ἔθνους; Καὶ σήμερα οἱ Ἕλληνες πολιτικοί συνεχίζουν νὰ ἀκολουθοῦν τὴν έδῶ καὶ 200 χρόνια ἴδια καχεκτική πολιτική πορεία τῆς ὑποτέλειας καὶ τῶν ἐντολοδόχων· δυστυχῶς μὲ ἐλάχιστες ἀναλαμπές καὶ ἐξαιρέσεις στὴ Νεότερη Πολιτική Ἱστορία τῆς Χώρας. Γι’ αὐτὸ ἡ εὐθύνη ἐπιμερίζεται στὸ μεγαλύτερο ποσοστό της στοὺς Ἕλληνες καὶ στὸ μικρότερο στοὺς πολιτικούς.
ΠΗΓΕΣ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ
1. ΝΕΩΤΕΡΟΝ ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΛΕΞΙΚΟΝ "ΗΛΙΟΥ" ΤΟΜΟΣ Β-Γ.
2. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ Charles DIEHL (Καρόλου Ντὶλ). ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΗΛΙΑΔΗ ΑΘΗΝΑ 2002.
3. Zbigniew Brzezinski «Η ΜΕΓΑΛΗ ΣΚΑΚΙΕΡΑ». ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΝΕΑ ΣΥΝΟΡΑ Α. ΛΙΒΑΝΗΣ.
4. Γ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗΣ – ΛΕΞΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ – ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ΚΕΝΤΡΟ ΛΕΞΟΛΟΓΙΑΣ-ΑΘΗΝΑ 2004.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)